Rood-blauwe stoel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De Rood-blauwe stoel is een bekend meubelstuk, ontworpen door Gerrit Rietveld omstreeks 1918-1923, dat wordt gezien als een schoolvoorbeeld van de kunstbeweging De Stijl.
Omschrijving
De Rood-blauwe stoel, ook wel Rietveldstoel genoemd, werd ontworpen door meubelmaker en architect Gerrit Rietveld. De eerste versie van de stoel dateert uit 1917, met een prototype uit 1918. De versie met de bekende rode, blauwe, gele en zwarte kleuren dateert uit ongeveer 1923. Rietveld reduceerde met dit ontwerp een traditionele armstoel tot een constructie van houten latten en panelen. De latten en panelen zijn met schroeven of houten pennen/deuvels aan elkaar bevestigd, waarbij de verbindingen zichtbaar blijven. De stoel is vervaardigd van machinaal gezaagde planken en latten, oorspronkelijk van beukenhout, maar andere niet-splijtbare houtsoorten zijn ook mogelijk. De toepassing van primaire kleuren (rood, blauw, geel), gecombineerd met zwarte en witte of zilvergrijze accenten voor het frame, versterkt het karakter van de losse onderdelen en de open structuur. Rietveld zag de stoel als een vrije en helder gedefinieerde vorm in de ruimte die de ruimte niet moest afsluiten, maar onderbroken laten. De transparantie van de vorm moest de massa van het materiaal opheffen.
Context en betekenis
De Rood-blauwe stoel wordt, naast het Rietveld Schröderhuis en composities van Mondriaan, gezien als een belangrijk voorbeeld van kunstbeweging De Stijl. Rietveld sloot zich in 1919 aan bij deze beweging. De stoel werd door Theo van Doesburg gezien als een voorbeeld van beeldhouwkunst voor het interieur van de toekomst. Het ontwerp toont aan dat met machinale productie mooie en kwalitatief goede producten gemaakt kunnen worden, wat paste binnen de ideeën van Rietveld en andere ontwerpers uit zijn kringen om producten bereikbaar te maken voor een groter publiek. De stoel is terug te vinden in collecties van diverse musea, waaronder het Centraal Museum Utrecht en Museum Boijmans Van Beuningen. Het Rietveld Schröderhuis in Utrecht, een UNESCO Werelderfgoedlocatie, toont ook de stoel.
Uitvoering en productie
Er bestaan verschillende uitvoeringen van de stoel. De vroege versies waren onbeschilderd of gebeitst. Vanaf ongeveer 1923 werd de stoel voorzien van de primaire kleuren. Naast de bekende rood-blauwe versie bestaan er ook monochroom geverfde stoelen of versies met contrasterende kleuren voor de uiteinden van de latten. De Italiaanse firma Cassina verkreeg in 1971 de rechten en hernam de productie in 1972, waarbij de machinale productie ervoor zorgt dat deze stoelen dezelfde afmetingen hebben. Ook meubelmaker Gerard van de Groenekan voerde de stoelen uit.
Vergelijkbare termen
Rietveld Schröderhuis
Gebruikte bronnen: